Mardin Süryanileri - Tarihi Köyler ve Eşsiz Kiliseler
Mezopotamya tarih boyunca birçok medeniyete ev sahipliği yapmıştır. Bunların en dikkat çekici olanlarından biri de Süryanilik'tir. Ve Mardin, bu zengin kültür ve inanç sistemini yaşatan köyleri, kiliseleri ve manastırlarıyla en başta gelen şehirdir.
Hristiyanlığın en eski mezheplerinden biri Süryaniliktir ve Aramice, bu inancın kutsal dili olarak kabul edilir. Bu dil Sürayani ibadetlerinde özel bir yere sahiptir. Aramice İsa Mesih’in de konuştuğu dil olarak bilinir. Mardin, bu dilin ve inancın yüzyıllar boyunca en iyi korunduğu yerlerden biridir.
Mardin ve çevresinde yüzyıllardır Süryani topluluğuna ev sahipliği yapmış bir çok köy bulunur. Bu köylerde, taş evler, dar sokaklar ve eski kiliselerle, tarihin bir kültür mozaiği olarak halen yaşatıldığını görmek mümkündür.
Süryani kültürünün kalbinin attığı yerlerden biri de Midyat'tır. Burada bazalt taşından yapılmış tarihi evler ve çok sayıda kilise bulunur.
Hah Köyü bölgenin en güzel köylerinden biridir. Bu küçük köy, Mor Yakup Kilisesi’ne ev sahipliği yapmaktadır ve köy sakinlerinin büyük bir bölümü hala Süryanice konuşmaktadır.
Mardin, Süryani mimarisinin en güzel örneklerine ev sahipliği yapar. Bunların başında Deyrulzafaran Manastırı gelir. Mardin’e 5 km mesefade bulunan bu manastır, bir zamanlar Süryani Ortodoks Patrikhanesi'ne ev sahipliği yapmıştır. Sarı taşlardan yapılan bu muazzam ihtişamlı yapı, güneş ışığında altın rengi bir parlaklıkla görenleri adete büyüler.
Bir diğer önemli yapı ise Mor Gabriel Manastırı'dır. Dünyanın hala faaliyet gösteren en eski Süryani manastırıdır. Midyat’a daha yakın olan bu manastır, Süryanilik inancının ve kültürünün korunduğu çok önemli bir merkezdir.
Çok güzel bir antik yapı olan Mor Yakup Kilisesi ise Nusaybin'de bulunur. Bu kilise de diğer manastırlar gibi Süryani topluluğunun dini hayatında önemli bir role sahiptir.
Mardin'de Süryani kültürünü yakından tanırken, bu topluluğun zengin gelenekleriyle de tanışabilirsiniz. Özellikle Süryani şarabı, bu kültürün en bilinen temsilcilerinden biridir. Yüzyıllar boyu süregelen şarap yapımı geleneği, Mardin ve çevresinde hala sürdürülmektedir.
Mardin, sadece mimari yapıları ve tarihi dokusuyla değil, aynı zamanda Süryani topluluğunun yaşattığı zengin kültürel mirasıyla da dikkat çeker. Bu şehri ve çevresini ziyaret ederek, Anadolu'nun bu eşsiz kültür mozağinin derinliklerine dalabilirsiniz.